پیچیدن نسخه-آماده کردن داروی نسخه ی دکتر در داروخانه

بند و بار-قید های اجتماعی-آداب زندگی

دو دو زدن-تکان تکان خوردن

خایه ی چپ کسی بودن-به تمسخر: نزد کسی اعتبار و احترام داشتن
خانه بستن-در بازی نرد دو مهره را در یک خانه قرار دادن تا حریف نتواند در آن جا بنشیند
پای کسی جایی بند نبودن-هیچ اعتباری نداشتن

دور افتادن-فاصله گرفتن-پرت افتادن

آدم بی‌معنی(آدم بی‌خود)

آب اندام-زیبا تن و خوش‌رو

در به در شدن-آواره شدن-بی خانمان شدن-جا و منزل مناسبی نداشتن

استخوان لای زخم گذاشتن-بلاتکلیف گذاشتن-کاری را کش دادن

از بای بسم الله تا تای تَمَت-از اول تا آخر-از سیر تا پیاز
بغض کسی ترکیدن-از حالت گرفتگی و تاثر به گریه افتادن
بد قلق-بد عادت-بد ادا

زیر کردن-کسی را زیر وسیله ی نقلیه گذاشتن که موجب آسیب یا مرگ او شود

از دهان مار بیرون آمدن(هیچ کجی در کسی نبودن، راست بودن)

چله داری-عزاداری در روز چهلم مرگ کسی

دم به ساعت-هر ساعت-هر لحظه

پخش-پراکنده

پس انداز-پول کنار گذاشته شده-صرفه جویی

دنگ کسی گرفتن-هوس نابه جا کردن برای انجام کاری-تصمیم ناگهانی برای کاری گرفتن

چاک پشت-اسبی که در کمر خود فرورفتگی دارد و شانه و کفلش برآمده است

باک کسی نبودن-اهمیتی ندادن-اعتنایی نداشتن

چپری آمدن-زود آمدن

دلسوزه-سوختن دل از حسد و مانند آن

زاغ گرفتن-مسخره کردن-شیشکی بستن

خود را به کرگوشی زدن-به نشنیدن تظاهر کردن

پاتیل در رفته-پیر و شکسته

چراغ خواب-چراغ کم نوری در اتاق خواب
آوار شدن سر کسی(بی‌خبر نزد کسی در آمدن)
آفتابه خرج لحیم-بیشتر بودن هزینه‌ی تعمیر چیزی از بهای نو آن

خر خود را راندن-تنها به فکر خود بودن-به کار خود ادامه دادن

جفتک زدن-نگا. جفتک انداختن

داغان-از هم پاشیده-پریشان

با خرس توی جوال رفتن-با آدم ناجور همدم و همکار شدن

التفاتی-داده شده-مرحمتی-اعطا شده

از روی شکم‌سیری-از سر بی‌مسئولیتی-بدون تعمق

پلیتیک زدن-سیاست به کار بردن

تمام و کمال-کامل-به تمامی

در لفافه سخن گفتن-پوشیده و کنایه آمیز سخن گفتن

الانه(همین حالا، هم اکنون)

حاجی خرناس-لولو

پاری ها-برخی-دسته ای از مردم

تو سی خودت، من سی خودم-از تو به خیر و از ما به سلامت

از قرار-ظاهرن-آن‌طور که پیدا است

تنه خوردن-وارد شدن فشار تنه ی کسی به تن کس دیگر

با یک دست چند هندوانه برداشتن-در آن واحد چند کار انجام دادن

حرف بَری کردن-سخن چینی کردن-خبرچینی کردن
آدم کردن کسی(کسی را تربیت کردن، سواد آموختن)

بد مست-کسی که هنگام مستی هرزه گویی کند و عربده بکشد

خیک باد-باد کرده-شکم آورده-آبستن
خرد نکردن تره برای کسی-کم ترین اهمیتی برای کسی قایل نشدن

جاپیچ-جاکش-دلال محبت

بازار پسند-مورد پسند خریدار و فروشنده-قابل فروش

آخر و عاقبت(نتیجه‌ی خوب)

چربیدن-برتر بودن-پیش بودن

ذوق زده-بسیار خوش حال

دست به سر و روی کسی کشیدن-کسی را نوازش کردن-کسی را اندکی آرایش کردن

بار و بندیل-اسباب و بساطی که کسی با خود می برد

آب رفتن زیر پوست کسی(پس از لاغری کمی فربه شدن)

رودربایستی داشتن-ملاحظه کردن-پروا داشتن

بوق سگ-بسیار دیر وقت

جرواجر کردن-پاره پاره کردن
باز شدن نیش کسی-تبسم کردن از روی خوشحالی و خوشوقتی

پَلِه-پول

پیش پا افتاده-کم ارزش-حقیر-معلوم-آشکار

آفتاب کردن(برای خشک کردن جلو آفتاب گذاشتن)

زیر غلیانی-ناشتایی-غذای صیح-چارپایه ای که زیر غلیان می گذارند

از کیسه‌ی خلیفه بخشیدن(از دارایی دیگران بخشیدن)

آمدکار-شگون-فال نیک-خجستگی

پیشمرگ-فدایی-کسی که برای مرگ پیشقدم می شود

داغ باطل خوردن-از کار افتادن-از رونق و رواج افتادن

رفتن آن جا که عرب نی انداخت-به جای دور و بی بازگشت رفتن-به وضع ناجوری گرفتار شدن

بچه پس انداختن-فرزند به دنیا آوردن

بستری-خوابیده در بستر-بیمار

جِر خوردگی-بریدگی-پارگی

دل کسی خون بودن-سخت رنجیده بودن-بسیار اندوهناک بودن
خاک کردن-دفن کردن-در گور نهادن-پشت حریف را در کشتی به زمین رساندن

پیاده روی-راه پیودن با پای پیاده

دله دزدی-عمل دله دزد

پرس و جو کردن-پرسیدن-خبر گرفتن

چول کردن-شرمنده کردن
دیوان کردن-انتقام گرفتن-قصاص گرفتن

خط دادن-سرمشق دادن-فکر کسی را هدایت کردن

آلکلی(معتاد به الکل)

پیش غذا-آن چه پیش از غذای اصلی می خورند

از خواب پریدن-بیدارشدن ناگهانی از خواب
بمیرم-قربان بروم

آخرین تیر ترکش-آخرین تدبیر

چهار پادار-کسی که حیوانات باربر دارد و با آن ها کار می کند

این جور که بویش می‌آید(چنان که از ظواهر امر پیدا است، از فرار معلوم)

از راه به‌در بردن(فریب دادن، اغوا کردن)

راه و چاه را شناختن-دشواری های کار و زندگی را شناختن

تیغی-چیزی که با کلاه برداری از کسی گرفته باشند
درس خوان-شاگرد زرنگ و کوشا

به هدر رفتن-تلف شدن-تباه شدن- از دست رفتن

خدمت کسی رسیدن-به حضور کسی رسیدن-کسی را تنبیه کردن

ددر برو-نانجیب-زن بدکاره

حاجی لک لک-لک لک-شخص بلند قد

آتش به مال خود زدن(کالایی را بسیار ارزان فروختن)

رقصیدن به ساز کسی-تابع سلیقه و خواست کسی بودن-از خود اراده ای نداشتن و از دیگری تبعیت کردن

ریزه کار-باریک بین-دقیق-زیرک

تعارفی-کسی که بیش از اندازه اهل تعارف است-قابل پیشکش

آهنگ ریپ‌دار(آهنگی که یک ضرب آن کم باشد)

تریاک مال-کسی که تریاک را برای فروش لوله می کند

از بای بسم الله تا تای تَمَت(از اول تا آخر، از سیر تا پیاز)

تفنگ دار-جنگنده ی مسلح به تفنگ

چرق چوروق-صدای جویدن آدامس و مانند آن

رَب و رُب ندانستن-ساده دل بودن-چیزی نفهمیدن

اُرُسی-کفش

جن زده-دیوانه

تل انبار-توده-انباشته

دشت کردن-فروختن اولین جنس-نخستین بار پول گرفتن

به روز سگ افتادن-بدبخت و بیچاره شدن-به فلاکت افتادن

ابرو آمدن(عشوه ریختن، غمزه کردن)

خانه آباد-عبارتی برای تحسین است

بر پا-سرپا-استوار-بلند شوید !

چرکوندی-لکه دار کثیف
ابرو زدن-رضا دادن-اشاره کردن

آتش‌پا(فرز و چالاک، بی قرار)

خر لنگ خود را به منزل رساندن-با وجود سختی کار را به پایان رساندن

خوش باور-آن که هر گفته ای را راست می پندارد

روغن کرمانشاهی-روغنی که در کرمانشاه از شیر گاو و گوسفند به دست می آورند و به ترین روغن زرد است

بد قدم-نامبارک-بد شگون

رو شدن-آشکار شدن-فاش شدن

چل زن-زن کوتاه قد

خانه به دوشی-بی خانمانی-آوارگی

زیر بار رفتن-قانع شدن-تحمل کردن

چاشنی-آن چه که برای به تر کردن مزه ی غذا در آن می ریزند-آن چه که برای منفجر شدن در چیزی کار می گذارند

ته نشین شدن-رسوب کردن
جیره بندی-سهم بندی

توی گود نبودن-در متن موضوع نبودن-اطلاع دقیق نداشتن-در حاشیه بودن

بازداشتی-زندانی موقت

دستک-دفتر حساب

استخوان در گلو داشتن-رنج و سختی کشیدن

خرکار-پرکار

چار نعل-به سرعت-به تاخت

دست کسی را خواندن-یه اندیشه و نقاط ضعف کسی پی بردن

ترس بر داشتن کسی را-از وارد شدن به کاری بیم داشتن

از کسی کشیدن(از کسی رنج کشیدن)

از پشت کوه آمدن(بی‌خبر از آداب و رسوم بودن، دهاتی بودن)

خوش جنس-خوش باطن-سلیم النفس

زیر پای کسی را خالی کردن-زیر پای کسی را جارو کردن

دق دل-دلخوری-کینه-دشمنی

اگر بمیری هم(به‌هیچوجه، هرگز)

دید و بازدید-ملاقات خویشان و دوستان با یکدیگر

پا به زا-حیوان یا انسانی که هنگام زایمانش نزدیک است
حساب بردن-پروا داشتن-اطاعت کردن

چشم کسی را خون گرفتن-سخت خشمگین شدن

آبدیده-جلا یافته-آزموده و مجرب

دنباله رو-پی رو-مقلد

پس پس رفتن-رو به عقب گام برداشتن

دعوا-مشاجره-نزاع-بازخواست و سرزنش

راه اندازی-راه انداختن

از جا پریدن(یکه خوردن، عصبی شدن)
خاطر داشتن-به یاد داشتن
ذلیل مرده-ذلیل شده

خورد دادن-درخیاطی کم کم قسمت اضافی را از بین بردن-به زور به کسی خوراندن

پول مول-پول

چله نشینی-خانه نشینی

از چنگ دزد در آمدن و به دام رمال افتادن(از باران به ناودان پناه آوردن)

از گردۀ کسی کار کشیدن-کسی را به سود خود بی‌رحمانه به کار واداشتن

تند نویس-کسی که سریع می نویسد

از غورگی مویز شدن(مقدمات کاری را فرانگرفته ادعای استادی کردن)

ابریشم-زن نوازنده-مطرب

بچه بازی-لواط-کارهای کودکانه-ساده انگاشتن کار

زبان بندان کردن-دهان همه را با ایجاد وحشت بستن و سپس چاپیدن

آفتابه خرج لحیم-بیشتر بودن هزینه‌ی تعمیر چیزی از بهای نو آن

بار و بندیل-اسباب و بساطی که کسی با خود می برد

حلال واری-نگا. خلال وار

دست فروشی-شغل دست فروش

پِشک-نرمی و پرده های بینی

حق کسی بودن-سزاوار و مستحق چیزی بودن

جلبی-حقه بازی-فاحشگی

افندی پیزی(به‌ظاهر شجاع و در واقع ترسو، پهلوان پنبه)

بور شدن-دماغ سوخته شدن-خجالت زده شدن

دست پیش-گدا

زیر لفظی-هدیه ای که پس از بله گفتن به عروس می دهند

زرد گوش-بی رگ-ترسو

پوست و استخوان شدن-بسیار لاغر شدن

خرج-هزینه-پول مصرف روزانه ی خانواده

رژیم گرفتن-رژیم داشتن

استخوان‌دار-محکم-بااراده

چراغ پریموس-چراغ تلمبه ای-نوعی اجاق نفتی

خنج انداختن-پنجول انداختن-خراشیدن پوست دیگری با ناخن

خدا گرفتن-به عذاب خدا گرفتار شدن-بدبخت شدن

تنگ کسی افتادن-در مجاورت کسی قرار گرفتن

ذکر گفتن-پی در پی دعا خواندن

حرص گرفتن-ناراحت شدن-لج کردن
داغ و درفش کردن-مجرمی را برای اقرار کردن داغ کردن

خوشایند-مطبوع-پسندیده

دَم پهن-نوعی انبر دست که نوک پهن دارد

چپ افتادن با کسی-مخالف شدن با کسی-پیله کردن به کسی

دست کسی را خواندن-از نقشه ی کسی با خبر شدن

رشته برشته-حرف های بی هوده و بی معنی

خَنج-ناخن کشیدن بر چیزی

دل واپسی-نگرانی-اضطراب

آفتاب روی پشت بام جمع کردن(کاملا تنگدست بودن)

تر و فرز-چست و چابک

ازراه‌نرسیده(در همان لحظه‌ی رسیدن، به مجرد ورود)

خوش محضر-شیرین سخن-خوش مجلس
بیخ خِر-بیخ گلو
جوال پنبه آوردن-حرص و طمع زیاد داشتن-میل و علاقه ی فراوان داشتن

در دهان را چفت کردن-خاموش شدن-رازداری کردن
تو نخ کسی یا چیزی بودن یا رفتن-کسی یا چیزی را پاییدن و زیر نظر داشتن

زبان باز-کسی که با چرب زبانی به مقصود خود می رسد

بریدن-از نفس افتادن-درمانده شدن-از حرکت باز ماندن

چاچول زدن-گشت و گذار بی هوده-ول گردی

چشم و دل سیر-کسی که به مال و منال دنیا بی اعتنا است
زیر گذر-راهی زیرزمینی برای پیاده ها که پیاده رو این سوی خیابان را به آن سو پیوند می دهد

چوب زدن-با چوب تنبیه کردن

ترشیده-غذایی که فاسد و ترش شده است-دختر خانه مانده و شوهر نکرده

دم و دستگاه چیدن-اسباب و آلات چیدن

آبدار-سخت-شدید-سنگین

الابختکی(اتفاقی، تصادفی)

چُر-ادرار
دردسر-گرفتاری-سرگردانی

خرابکار-اخلالگر-تروریست
خوردن کسی با نگاه-نگا. با نگاه کسی را خوردن
تخم حرام-حرام زاده-شرور-شیطان

جامه شور-رختشوی

اخلاق سگی-تندخویی بیش از اندازه-ناسازگاری با همه

البرز-بلندقامت-دلیر

بغل دست-کنار دست-پهلوی دست

خاصه پز-نانوایی که نان خوب می پزد

زاغ گرفتن-مسخره کردن-شیشکی بستن

چرسی-آدم معتاد-افیونی

آفتاب از مغرب درآمدن(روز قیامت، رویدادی شگرف پیش آمدن)

خر کسی از کرگی دم نداشتن-از حق خود گذشتن-از حرف خود برگشتن

خبر کسی یا چیزی را آوردن-مرگ و نابودی کسی یا چیزی را اعلام کردن-مردن-نابودی
به هر حال-در هر حال-در هر صورت

چینی بند-چینی بند زن

رحمت به . . . -صد رحمت به-هنگام برتری دادن چیزی به کار می رود: رحمت به آب حمام

پشت چشم نازک کردن-پشت چشم آمدن
حسرت-آرزوی سخت-خواهش بزرگ
پشم ریختن-از میان رفتن توانایی و مقام

دردسر دادن-ایجاد مزاحمت کردن-با پر حرفی وقت کسی را گرفتن

آب اندام(زیبا تن و خوش‌رو)

دم-هنگام
بخور و نمیر-مقداری از غذا که تنها برای ادامه ی زندگی کفایت می کند
دست به گریبان شدن-با هم به جدال پرداختن-گلاویز شدن
آتش به مال خود زدن(کالایی را بسیار ارزان فروختن)
پُرز دادن-روی آتش گرفتن مرغ پر کنده برای سوزاندن پرهای ریز آن
تخت-آسوده-رضایت بخش-صاف و هموار

پر به پر کسی دادن- بال به بال کسی دادن

خوش داشتن-دوست داشتن-علاقه مند بودن

از هول هلیم توی دیگ افتادن(از حرص و طمع زیاد به جای سود زیان دیدن)

اهل محل-همه‌ی کسانی که در یک محل کار یا زندگی می‌کنند
پس گوچه-کوچه ی کوچکی که به کوچه ی کوچک دیگری پیوسته باشد
خایه دستمال کردن-چاپلوسی کردن-منت کشیدن

خاصه تراش-آرایشگر مخصوص بزرگان

تعزیه گردان-کسی که در امور همگانی دخالت می کند و سود خود را می برد.

تن در دادن-به کاری حاضر شدن-انجام کاری را پذیرفتن

رو رفتن-بر زمین افتادن اسب از جلو و بر زانو ها

زار زار گریه کردن-سخت گریه کردن

پات-بی آبرو-بی تربیت

چسبیدن خِر کسی-گریبان کسی را گرفتن و به اصرار چیزی خواستن

از سیر تا پیاز-همه چیز-با همه‌ی جزئیات

جاهل پسند-چیزی که جوان

زبون-حقیر-توسری خور
پشت چشم نازک کردن-پشت چشم آمدن

حساب کسی را رسیدن-از کسی انتقام گرفتن-کار کسی را ساختن

پشت چشم آمدن-ناز و افاده کردن- ابرو نازک کردن

استخوان‌بندی-درست کردن انگاره و طرح
راه پیدا کردن-جستن راه حل برای مشکل-به نحوی در جایی وارد شدن

پیزر-پوشال های نازکی که برای نشکستن ظروف شیشه ای میان آن ها می گذارند

دختراندر-نادختری-دختری که از شوهر یا زن دیگری باشد

زمخت-درشت-ناهنجار

درچین و ورچین-جمع و جور کردن-مرتب کرد

دست نشانده-زیر دست-مطیع-فرمان بردار

رویم به دیوار-هنگام گفتن مطلب ناخوشایندی می گویند

به بخت خود پشت پا زدن-فرصت مناسبی را از دست دادن-از خوشبختی مسلمی چشم پوشیدن

پا خوردن فرش-نرم و لطبف شدن فرش بر اثر رفت و آمد بر آن

چشم گود شدن-لاغر شدن

پرداختی-مبلغ داده شده

اشکال‌تراشی(ایرادگیری، گره در کار اندازی)

باب شدن-معمول و رایج شدن

خوش قد و بالا-خوش اندام-بلند بالا

دلقک-شخص مسخره

خود را بستن-پول دار شدن

چنگک شدن-چنگ شدن

خون کسی از خون دیگری رنگین تر بودن-همسان و هم ارز نبودن-کسی بر کسی ترجیح داشتن
به راه انداختن-راه انداختن-به کار انداختن

به راه انداختن-راه انداختن-به کار انداختن

به نعل و به میخ زدن-دو جانبه رفتار کردن-نه سیخ بسوزد نه کباب

تو دو کشیدن-کسی را وارد کاری کردن

چاق بودن غلیان-آماده بودن غلیان

الکی-بی‌هوده-بی‌خود-دروغکی
پالان آفتاب گذاشتن-کسی را معاف کردن-مرخص کردن

خشکه بار-نگا. خشکبار

آینه‌ی دق-آینه‌ای که شخص خود را در آن عجیب و غریب می‌بیند – شخص عبوس و بدقدم

بد جنس-بد ذات-بد نهاد-فرومایه

بد بیاری-بد شانسی-ناسازگاری بخت-چپلی

دست به کار شدن-آغاز به کار کردن

دماغ را بالا کشیدن-اظهار نارضایتی کردن
دو رانو نشستن-نشستن چون شتر که نشانه ی ادب است

دانگ-یک ششم-سهم-قسمت

چرت بردن کسی را-غالب شدن حالت خواب بر کسی

بد مست-کسی که هنگام مستی هرزه گویی کند و عربده بکشد

دروازه بان-محافظ دروازه در فوتبال-گلز

آمدن-آغاز به کاری کردن

اَل اَمان-زینهار-پناه بر خدا

زنده بلا، مرده بلا-کسی که هم در زندگی و هم پس از مرگ موجب زنج و آزار مردم است
دیالله-زود باش دیگه !

برخورد-بهم خوردن-تصادف

بچه ی-اهل ِ
داغ دیده-مصیبت رسیده-کسی که شاهد مرگ عزیزی شده است

رنگ شدن-گول خوردن

دُم بریده-زرنگ و ناقلا-بدجنس

چشم چپ به کسی انداختن-دشمنی کردن با کسی

دست و بال-دور و بر-اطراف

خاله خواب رفته-آدم شل و بی حال و وارفته

تو هچل افتادن-به دردسر افتادن-دچار مشکل شدن

از دور دستی برآتش داشتن-آشنایی سطحی و ناکافی با چیزی داشتن
دک و پوز-دهان و لب و دندان

بند و بساط-اسباب مختصر زندگی

چلاق شده-نوعی نفرین است
رگ بسمل کسی خاریدن-در معرض خطر و مرگ قرار گرفتن
جلف-سبک-کسی که حرکات سبک دارد

به دندان کشیدن-خون دل خوردن-کاری پر زحمت انجام دادن

پیس-کسی که پوستش با لکه هایی دو رنگ می شود

در پوست کسی رفتن-سخت مزاحم کسی شدن-از کسی بد گفتن
زنده بیوه-زنی که شوهرش بدون آن که او را طلاق داده باشد-او را ترک کرده است

زنبور زدن-نیش زدن زنبور

بد جنس-بد ذات-بد نهاد-فرومایه

خرج شدن-مصرف شدن-به کار رفتن

آزگار(زمان دراز)
حرف شنوی-سر به راهی-تبعیت-نصیحت پذیری
خون گرم-خوش برخورد-با عاطفه-پر مهر
اُرس و پرس(پرسش و پاسخ)

دَقی-صدای کوبیدن چیزی به چیزی

چشم وزغ-نگا. چشم ورقلمبیده
از کیسه شدن-هدر شدن-ضرر کردن

دود از کله ی کسی برخاستن-سخت شگفت زده شدن-حیرت بسیار کردن

پیاله زدن-می نوشیدن

توپ-پرشده-کامل-بی نیاز

بی ریش-ناجوانمرد-نامرد

دلچرکی-ناخوشایندی-اکراه

خالچه و میخچه گذاشتن-شاخ و برگ دادن-شرح و تفصیل بیش از اندازه دادن

دخل داشتن-ربط داشتن-مربوط بودن

بمیرم-قربان بروم

از تک و تا نینداختن خود-از رو نرفتن-جا نزدن-خود را نباختن

الواتی کردن(عیاشی و هرزگی کردن)

تیک تیک لرزی-دن به شدت لرزیدن

پدر کسی را در آوردن-کسی را تنبیه کردن-بسیار آزار دادن

چوب را از پهنا پرتاب کردن-ناشیانه عمل کردن
دماغ کسی را سوزاندن-کسی را ناکام کردن-در حسرت گذاشتن

چوب خط زدن-نشانه نهادن بر چوب خط

حاتم بخشی-گشاده دستی-سخاوتمندی
استخوان خرد (نرم) کردن(با رنج و زحمت بسیار چیزی به‌دست آوردن، دود چراغ خوردن)

دل کسی روی دل آدم بودن-درد دیگران را درک کردن-با دیگران غمخواری کردن

داد و بی داد-جار و جنجال-هیاهو

دست و پا-توانایی-عُرضه

دید و بازدید-ملاقات خویشان و دوستان با یکدیگر

روضه خواندن-سخنان بی فایده گفتن-آه و ناله کردن

برق از چشم کسی پراندن-سخت ترسانیدن